Bùn sau khi xử lý nước thải là sản phẩm được thải ra từ hệ thống xử lý nước thải. Nó có hai dạng chính là bùn thải nguy hại - chứa nhiều kim loại nặng và các chất độc hại khác. Và bùn vi sinh. 

Việc xử lý bùn chủ yếu nhằm vào bùn nguy hại. Về cơ bản, bùn vi sinh không gây hại, một số còn có thể dùng làm phân bón nông nghiệp. Vậy có những phương pháp xử lý bùn thải nào hiệu quả và an toàn hiện nay?

Các phương pháp xử lý bùn thải

Xử lý bùn là việc làm cần thiết, đặc biệt là với dạng bùn độc hại. Tuy nhiên, việc xử lý bùn vi sinh cũng là một vấn đề mà chúng tôi sẽ nêu ra ở đây.

Đại Đồng Tiến Phát là là một trong những nhà sản xuất máy ép bùn hàng đầu tại Việt Nam hiện nay. Chúng tôi hiện sản xuất các dòng máy ép bùn khung bản, máy ép bùn băng tải, máy ép bùn trục vít với giá thành rẻ nhất. Đại Đồng Tiến Phát (DOTAPHA) đã đạt được chứng chỉ Quản lý chất lượng ISO 9001:2015. Chúng tôi cũng là đại lý độc quyền sản phẩm Bơm màng ARO từ thương hiệu Mỹ Ingersoll Rand.

Ngoài ra, đội ngũ kỹ sư chúng tôi sẽ tư vấn cho doanh nghiệp các giải pháp xử lý môi trường, xử lý nước thải phù hợp và an toàn nhất.

Phương pháp xử lý bùn vi sinh

Như đã nói, bùn vi sinh không gây hại, nó thậm chí có thể tái sử dụng làm phân bón trong nông nghiệp. Tuy nhiên, chúng ta sẽ xử lý chúng như thế nào?

Bùn thải từ quá trình xử lý nước thải sinh học là sản phẩm của các bông vi sinh cũ hoặc tồn đọng đã được thay thế và loại bỏ. Lượng bùn này sẽ được thu gom và vận chuyển để đi chôn lấp, dải đất. Nó cũng có thể nén chặt để sử dụng hữu ích trong nông nghiệp.

Phương pháp xử lý bùn thải độc hại

Phần lớn bùn nguy hại là bùn từ quá trình lắng đọng ban đầu (trong bể điều hòa) hoặc các bể chứa khí và bể phốt trong hệ thống thoát nước. Một phần bùn nguy hại có thể sinh ra do nạo vét kênh, mương, đầm phá,… Thành phần trong bùn nguy hại này thường chứa nhiều kim loại nặng và nhiều vi khuẩn, vi sinh vật có hại. Vì vậy, loại bùn nguy hại này cần được xử lý trước khi thải ra môi trường.

Phương pháp xử lý vật lý bùn thải

Đây là những phương pháp sử dụng nguyên lý vật lý để xử lý bùn thải. Người ta có thể sử dụng phương pháp lọc vật lý, tác động nhiệt để giảm thể tích, cách ly bùn nguy hại với môi trường. Đặc biệt:

Xử lý giảm thể tích bùn bằng bể nén bùn giúp giảm lượng nước, làm cô đặc bùn. Bùn được cô đặc để tăng độ rắn, sau đó sẽ được đưa vào bể sấy để nước bay hơi. Hoặc người ta cũng có thể sử dụng máy ép bùn khung bản để lọc, loại bỏ nước, giữ lại phần rắn có chứa các thành phần ô nhiễm (bùn nguy hại). Sau đó, lượng chất rắn này sẽ được đưa đến bộ phận ép phun. Kết quả cuối cùng của quá trình sẽ là bùn khô. Bùn khô vẫn chứa các thành phần nguy hại và cần được xử lý thêm. Việc xử lý có thể sử dụng nhiệt để làm nóng hoàn toàn hoặc một phần; có thể được đóng gói để chôn cất cách ly. Các biện pháp này thường được áp dụng ở Việt Nam.

Phương pháp này mang lại ưu điểm là tiết kiệm chi phí và dễ làm. Tuy nhiên, nó cũng có nhược điểm là ảnh hưởng đến môi trường: Đốt bùn thải sẽ tạo ra tro, CO₂, N₂. Việc chôn lấp cách ly sẽ tốn diện tích và có nguy cơ gây ô nhiễm đất nếu phương pháp cách ly không tốt hoặc xảy ra sai sót.

Xử lý bùn thải bằng phương pháp sinh hóa

Phương pháp này là việc sử dụng đồng thời các vi sinh vật kỵ khí hoặc hiếu khí với hóa chất để loại bỏ các thành phần nguy hại.

• Bể xử lý bùn sinh học kỵ khí hoặc hiếu khí sẽ phân hủy các chất hữu cơ kể cả vi khuẩn có hại, làm giảm thể tích của bùn. Kết quả của quá trình này là bùn sinh học, và một phần là bùn thải nguy hại có chứa kim loại nặng.
• Bể xử lý hóa chất sẽ tiếp nhận bùn thải nguy hại có chứa kim loại nặng từ bể xử lý vi sinh. Tại đây, các hóa chất thích hợp sẽ được sử dụng để trung hòa các kim loại nặng thành các hợp chất không hoặc ít nguy hiểm hơn. Cuối cùng, chúng sẽ được thu gom để cô lập, thiêu hủy hoặc dải nền tùy theo thành phần và nồng độ chất độc hại.

Phương pháp xử lý sinh hóa này là công nghệ cao, ít được áp dụng vì tốn kém và các bước xử lý phức tạp hơn. Tuy nhiên, hiệu quả xử lý tốt hơn và ít gây hại cho môi trường.

Tóm lại

Việc xử lý bùn thải đã được quy định rõ ràng trong văn bản 36 của Bộ TNMT và các tiêu chuẩn quy định rõ ràng. Chúng tôi sẽ không thảo luận về việc có nên thực hiện các biện pháp xử lý bùn hay không. Cúng ta cần quan tâm đến cách xử lý sao cho an toàn, hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Trên đây, chúng tôi đã giới thiệu đến các bạn 2 phương pháp vật lý và phương pháp hóa sinh.